Adet Sancısı
Adet Sancısı
Dismenore adet sırasında ya da adetin gelmesinden bir süre öncesinde kasıklarda meydana gelen rahatsız eden ve de krampa benzer gerçekleşen ağrıya verilen isimdir. Adet döneminde bayanların yarısı sancılı adet görmekten şikayet eder ve bunun yüzünden bir kısmı da gün içerisindeki aktiviteleri ile iş yaşantılarını kısıtlar.
Ağrılı Âdetin nedenleri
Ağrılı âdetin iki nedeni vardır. Bunun ayrımı adet sancısının görülme zamanı ile alakalıdır.
• Primer(birincil) dismenore; Organik rahatsızlıktan dolayı ortaya çıkmayan ve de yalnızca adet esnasında karşılaşılan ağrılardır. Genel olarak primer dismenore ilk gelen adetten sonra, yaklaşık 6 ay ya da 2 sene ardından görülür.
Kıvrandıran haldedir ve de sırt bölgesine, dış genital organlara ve bacağı içine yayılır. Başın ağrıması, mide bulantısı, istifra etme, asabiyet de ağrıyla birlikte görülür. Şikâyet süresi adet başlamadan 1-2 saat öncesi başlar ve de birkaç gün sürer.
Ağrıların nedeni ise rahmin içerisinde çok üretilmekte olan prostaglandin diye adlandırılan maddenin neden olduğu sanılır. Prostaglandinler rahmi kasar, sinirlerin ucunu hassaslaştırıyor ve de kanamanın miktarında azalmaya neden oluyor. Bu ağrılar genellikle 30 yaşına kadar sürer, sonra azalır ve de genel olarak çocuk doğurma, lohusalık döneminden sonra yavaşça yok olur. Primer dismenore ırsi de olabilir.
Tedavisi;
primer Dismenore ağrı kesici ile tedavi edilebilir. Kanamanın başlamasıyla ilaç alınır ve ağrı geçene kadar da alınmaya devam edilir. Ağrı kesicilere cevap vermiyorsa doğum kontrol ilaçları da kullanılabilir. Doğum kontrol ilaçları da %90 yarar sağlar.
• Sekonder (ikincil) dismenore; organik nedene ve de rahatsızlığa bağlı olan adet sancısıdır. Sekonder dismenore genel olarak senelerce devam eden ağrısız adet dönemi arkasından seneler sonra başlar. Mesela 30 yaşına gelinceye kdar ağrısız adet dönemi geçiren bir bayanda bu yaştan sonra birden ağrılı adet başlamaktadır.
Sekonder Dismenore âdetin başlamasından 1-2 gün öncesinde başlayıp kanama dönemi boyunca sürebilir. Genel olarak menopoza girene kadar ağrılar devam eder.
Sıkça rastlanan sebebi endometriyozistir. Bunun dışındaki nedenler, Kadınlık organındaki enfeksiyon, yumurtalıktaki kist, spiral olması ve de intrauterin araçtır.
Tedavisi; İkincil dismonorenin tedavisi zor olur. Başlangıçta ağrı kesici uygulanır. Doğum kontrol ilaçları da yararlı olmayabilir. Tedavisi ancak sebebin belirlenmesiyle gerçekleşir. Myom ya da kist var ise bunları tedavi edecek ilaç ya da ameliyat olabilir. Spiral ise sebep, spiralin çıkarılması ya da progesteron içermekte olan spiral takılarak tedavi edilir. Enfeksiyon ise, tedavisi özenli yapılmalıdır. Enfeksiyonun karnın içerisinde yapışma yapmasını önlemelidir.