Ah Güzel İstanbul’un Ayşe’si, usta sanatçı Ayla Algan hayatını kaybetti

 

Algan, İstanbul Şehir Tiyatroları’nda Hamlet oyununda oynarken hem Ophelia hem de Hamlet karakterini canlandırdığı için ‘Erkek Hamlet’ olarak anılıyordu

Tiyatro sanatçısı, yönetmen, şarkıcı ve eğitmen Ayla Algan, hayata gözlerini yumdu.

Usta sanatçı Ayla Algan, geçirdiği beyin kanaması nedeniyle hayatını kaybetti. Algan 86 yaşındaydı.

Ayla Algan, 2022’de Cumhurbaşkanlığı Kültür Sanat Büyük Ödülü’ne layık görülmüştü.

Algan, yönetmenliğini Atıf Yılmaz’ın yaptığı, senaryosunu Safa Önal ve Ayşe Şasa’nın yazdığı, “Korkma, dünyada her zaman inanılacak sağlam şeyler bulunur” repliğiyle hafızalara kazınan Ah Güzel İstanbul filminde usta sanatçı Sadri Alışık’la birlikte oynamıştı.

Usta sanatçı Algan, çok sayıda tiyatro, sinema ve dizilerde de yer almıştı.

Ayla Algan kimdir?
Ayla Algan, 29 Ekim 1937’de İstanbul’da doğdu. Çocukluğunda piyano, bale ve şan dersleri aldı. 5 yaşında başladığı piyano öğrenimini lise öğrenimi için Fransa’ya gidene kadar 11 yıl boyunca sürdürdü. Ortaokulu, İstanbul’daki Notre Dame de Sion’da, liseyi Fransa’daki Versay Lisesinde okudu. Lise öğrenimi devam ederken tanıştığı Beklan Algan (1933-2010) ile evlendi. Eşi Beklan Algan ile birlikte Amerika’da New York Actor Studio Actor’s Repertuary Theatre’s of Broadway’de sahne eğitimi alan sanatçı, Türkiye’ye döndükten sonra İstanbul Şehir Tiyatroları’nın kadrosuna girdi ve 1961’de Tarla Kuşu oyunu ile tiyatroda ilk rolünü oynadı.

 

Aynı yıl Hamlet oyununda rol aldı; hem Ophelia hem de erkek rolü olmasına rağmen Hamlet karakterini canlandırdı. Bu nedenle ‘Erkek Hamlet’ olarak anıldı. 1965’te Fizikçiler oyunuyla İlhan İskender En İyi Kadın Oyuncu Ödülü’ne layık görüldü ancak tiyatronun kolektif bir sanat olduğu gerekçesiyle geri çevirdi. 1966’da Muhsin Ertuğrul’un istifası üzerine Şehir Tiyatroları’ndan ayrıldı, bir süre LCC Language and Culture Center Tiyatro Okulu’nda tiyatro öğretmenliği ve oyuncu çalıştırma dersleri verdi. Buradan Macit Koper, Taner Barlas, Cezmi Baskın, Meral Çetinkaya ve Rutkay Aziz gibi değerli oyuncu ve yönetmenler çıktı.

1971’de Paris’in ünlü konser salonu Olimpia’da sahneye çıkan Algan, 1972 yılında Paris’te Jean L. Bazault yönettiği Recamier Tiyatrosu’nda, Peter Brook’un Tiyatro Atölyesi’ne davetli olarak katıldı. 1972-1979 yılları arasında Paris’te yaşadı ve müzikle ilgilendi. 1972’de Turizm Bakanlığının isteği üzerine Yunus Emre’nin 650. yıl dönümü için bir albüm hazırladı. 1975 yılında dünyaya gelen kızına Yunus Emre’den esinlenerek ‘Sevi’ adını koydu. 1973’te Bulgaristan’daki Uluslararası Altın Orfe Şarkı Yarışması’nda savaş karşıtı bir şarkı söyleyerek ikincilik ödülünü alan Algan, UNICEF Onur Ödülü’ne layık görüldü. 1977’de Polonya Sopot Festivali’nde Oda Kızılderililerinin sorunları üstüne bir şarkı ile dünya birinciliği kazandı.

 

1980’de Berlin’e gitti, Schaubühne Tiyatrosu’nda dört yıl boyunca Tuncel Kurtiz, Şener Şen, Macit Koper gibi sanatçılarla işçi tiyatrosu yaptı. 1984 yılında ise Erol Keskin, Beklan Algan, Prof. Cevat Çapan, Taner Barlas, Ahmet Levendoğlu, Macit Koper, Haluk Şevket, Yekta Kara, Müge Gürman, Metin Deniz, Ergüder Yoldaş, Prof. Süleyman Velioğlu, Oben Güney gibi meslektaşlarıyla BİLSAK Tiyatro Atölyesi’ni kurdu.

1988 yılında ise Beklan Algan, Erol Keskin, Haluk Şevket Ataseven ile birlikte Tiyatro Araştırma Laboratuvarı’nı (TAL) kurdu ve burada pek çok deneysel projeye imza atarak genç tiyatro oyuncularının eğitimine katkıda bulundu. Ayrıca 1996 yılında İstanbul Şehir Tiyatroları’nda Genel Sanat Yönetmeni Yardımcılığı yaptı. 1999-2001 sezonunda Kenan Işık’ın İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları’nda sahnelediği Şeyh Galip’in ‘Aşk Hastası’ oyununda oynadıktan sonra Şehir Tiyatroları’ndan emekli oldu. Ayla Algan, ‘Seni Seviyorum Rosa’, ‘Harem Suare’, ‘O da Beni Seviyor’ gibi onlarca filmde ve ‘Biz Size Aşık Olduk’, ‘Üzgünüm Leyla’, “Aliye” gibi çeşitli dizilerde rol aldı. Ayrıca ‘Yaratıcı ve Çağdaş Tiyatro Teknikleri’ kursu ile ünlü oyunculara oyuncu koçluğu yapmıştı.

 

Koroporte Sanat Grubu’nun hem tiyatro eğitmeni hem de anlatıcısı olarak, Koroporte’nin İş Sanat’ta sahnelenen ‘Hayvanlar Karnavalı 2005-2006-2007’ ve ‘Bir Sergiden Tablolar 2007-2008’ gösterilerinde rol aldı. 2011 yılında İstanbul Drama Sanat Akademisi Genel Sanat Yönetmenliği ve bunun yanında, tiyatro ve yaratıcı drama metodu kullanarak yabancı dil eğitimi olan “İngilizce Tiyatro Sertifika Programı” ve “Sinema-Tiyatro Oyunculuk Atölyesi” eğitmenliği görevlerini üstlendi.